Çocuklarda Uyku Sorunları
İnsanın en temel ihtiyaçlarından biri olan uyku, hayatın her döneminde önemli olsa da özellikle beyin gelişimi ve büyümenin en hızlı olduğu bebeklik ve çocukluk dönemlerinde daha da ciddi önem kazanmaktadır.
Uyku bozuklukları öğrenme, dikkat ve hafıza sorunlarına, sinirliliğe, gündüz uykululuğuna ve özellikle uzun süren uyku bozukluklarında ruhsal hastalıklara yol açabilmektedir. Beyin gelişiminin çok hızlı olduğu çocukluk döneminde bu sorunların giderilmesi büyük önem taşır.
Uyku bozukluklarının altında yatan birçok farklı sebep olabilir. Çocukların yaklaşık % 20 – %30'unda uyku bozuklukları görülmektedir.
SIK GÖRÜLEN UYKU BOZUKLUKLARI
KABUS
En sık görüldüğü yaş grubu 3 - 5 yaşlar arası olsa da hayatın her döneminde gerçekleşebilir. Genellikle uykunun ikinci yarısında daha sık olduğundan gecenin geç saatlerinde ortaya çıkar. Stres ve kaygının arttığı dönemlerde daha sık olabilir. Çocuklara uygun olmayan içerikli oyunlar, korku içeren çizgi film veya travmalara bağlı olarak artış gösterebilmektedir.
GECE / UYKU TERÖRÜ
1,5 - 10 yaş arası geniş bir yaş grubunda sıklıkla görülür. Uykunun ilk yarısında olduğundan gecenin erken saatlerinde olur. Çocuk uyuduktan bir süre sonra korku içerisinde ağlayarak veya bağırarak yatağının içinde oturur. Gözleri açıktır, ancak bakışlar boş ve donuktur. Sabah çoğunlukla çocuklar bu durumu hatırlamazlar.
UYURGEZERLİK
Uyku sırasında kalkma ve gezinme eylemidir. Gözler açık ve hareketsizdir, bakışlar donuktur. Ağır uyku döneminde olduğundan sabah uyanınca hatırlanmaz veya çok az hatırlanır.
UYKUDA HAREKET BOZUKLUĞU
Birey rüya gördüğü sırada normalin dışında hareket eder. Tekme atmak, yakınındaki kişiye vurmak ve çırpınmak gibi eylemler sergiler. Bu durum başka uyku bozuklukları veya epilepsi ile karışabilir. Erken terapi süreci ile verimli sonuçlar elde edilebilir.
TIKAYICI UYKU APNESİ
Uyku esnasında kişinin solunumunun kesintiye uğramasına apne, kısmi olarak kesilmesine ise hipopne denir. Uzun süren apnelerde beyin düzenli oksijen alamadığından çok ciddi bir süreçtir. Genellikle bu soruna sahip bireyler uyku sırasında horlama, yorgun uyanma ve gün içinde uykulu olma halinden yakınırlar.
HUZURSUZ BACAK SENDROMU
Gün içinde yinelenerek devam eden bacaklardaki huzursuzluk, hareket ettirme dürtüsü, ürperme, karıncalanma, yanma, kaşınma, uyuşma veya ağrı ile kendini gösterir. Uyku esnasında da bacak hareketleri, kasılmalar şeklinde oluşur. Gece boyunca devam eden aktiviteler sabah yorgun uyanmaya ve yaşam kalitesini düşürmeye neden olur.
BRUKSİZM
Uyku esnasında diş gıcırdatma ve çene sıkma durumudur. Her yaşta görülebilir. Çene eklemi ve dişlerde aşınmaya neden olur. Altta yatan sebepler araştırılarak kişiye özel bir terapi süreci izlenmelidir.